Corporate Law Image

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Door de jaren heen is er veel veranderd in het bedrijfsleven. Door de toenemende globalisering worden bedrijfsactiviteiten steeds vaker verplaatst naar het buitenland. Ondanks dat dit een belangrijke ontwikkeling is in het licht van de internationale handel, de welvarendheid van ondernemingen en de groei van de wereldeconomie, kan dit arbeidsrechten, mensenrechten en milieubescherming onder druk zetten.

Een voorbeeld van spanning tussen belangen betreft de situatie in Bangladesh, april 2013. Lagere kosten zijn voordelig voor de bedrijven die kleding produceren in Bangladesh, maar de ramp bij het Rana Blaza, waarbij de slecht onderhouden kledingfabriek instortte, laat zien dat de veiligheid van de (buitenlandse) arbeiders niet altijd wordt gewaarborgd. Naast dat internationale handel en transport arbeids- en mensenrechten forceren, levert, deze globalisering ook een aanzienlijke bedrage aan klimaatverandering.

Gelet op het bovenstaande dienen ondernemingen verantwoordelijkheid te nemen voor hun impact op de omgeving. Daarom dient het genereren van winst (profit) niet enkel het doel van de onderneming te zijn. Het dienen van de andere P’s in het Triple-P kader van John Elkington (people en planet) binnen de onderneming zijn tevens van fundamenteel belang. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (hierna: ‘MVO’) richt zich op het creëren van waarde op de lange termijn binnen dit kader. Deze pagina geeft hier een algemene introductie over. Deze introductie heeft betrekking op de twee pilaren waarop MVO zich met name uit, namelijk standaarden en verslaggeving. Deze zullen afzonderlijk worden besproken. Ook wordt het vrijwillige karakter van deze pilaren toegelicht.

Wij staan altijd klaar voor onze cliënten

Law & More heeft de beschikking over een toegewijd team van meertalige advocaten

MVO standaarden

De eerste pilaar binnen het MVO zijn de standaarden. Eerst is het namelijk van belang om te identificeren wat MVO precies inhoudt, zowel op breed maatschappelijk niveau (bijvoorbeeld mensenrechten) als op industrieel niveau (bijvoorbeeld veilige arbeidsomstandigheden in een bepaalde sector). Om dit te bewerkstelligen zijn standaarden ontwikkeld op verschillende niveaus: internationaal of lokaal en door publiekrechtelijke of privaatrechtelijke instellingen of door middel van een samenwerking tussen beide. Ten eerste heb je standaarden gemaakt door internationale organisaties zoals de Verenigde Naties (het Ruggie-beleidskader voor Bedrijfsleven en Mensenrechten) en de OECD. Ten tweede heb je ook standaarden gegeven door nationale overheden, vaak in samenwerking met de industrie en non-gouvernementele organisaties (hierna: ‘NGO’s’). Een voorbeeld hiervan zijn de Voluntary Principles on Security and Human Rights welke door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk geïntroduceerd zijn om de bescherming van mensenrechten bij olie- en mijnbedrijven te waarborgen. Vervolgens worden ook standaarden gegeven door individuele industrieën en NGO’s. Hierbij is te denken aan de Equator Principles voor internationaal bankieren en de Global Organic Textile Standard. Tot slot maken ook individuele bedrijven MVO standaarden in de vorm van hun eigen private MVO Code of conduct. Sommige bedrijven kiezen zelfs voor een duurzame ondernemingsvorm om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te benadrukken, bijvoorbeeld met de Franse société à mission of de B Corp certificering.

MVO verslaggeving

Nadat de doelstellingen op het gebied van MVO zijn geïdentificeerd en vastgelegd is het belangrijk deze te realiseren. Dit is waar de tweede pilaar van MVO van belang is, namelijk de publieke verslaggeving. Hiermee is het mogelijk voor ondernemingen om hun progressie op het gebied van MVO bij te houden. Omdat deze informatie toegankelijk is voor het publiek geldt dit ook als een stok achter de deur voor ondernemingen om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen. Hierbij speelt tevens een rol dat de verslaggeving op het gebied van economische en sociale governance (hierna: ‘ESG’) steeds belangrijker wordt om investeringskapitaal aan te trekken voor publieke ondernemingen. Investeerders erkennen steeds vaker dat maatschappelijk onverantwoord beleid risico’s creëert welke niet alleen van invloed zijn op de onderneming zelf, maar ook op de samenleving in het geheel en daarmee ook op hun complete portfolio.

Vrijwillig karakter

Presteren en verslag doen op het gebied van MVO is dus niet enkel in het voordeel van de planeet en de mensen, maar ook van belang voor de algehele reputatie en financiële aantrekkelijkheid van de onderneming. Desalniettemin worden standaarden op het gebied van de invulling van MVO en de verslaggeving daaromtrent gekarakteriseerd als soft law. Dit heeft tot gevolg dat de effectiviteit van MVO afhankelijk is van hoe het  beleid wordt toegepast door de onderneming, waardoor er nog steeds een risico bestaat op green- en bluewashing bij ondernemingen met een MVO beleid. Dit is ook waar de kritiek op MVO op gebaseerd is. Hoewel het toeziet op het nemen van verantwoordelijkheid van bedrijven op maatschappelijk gebied, welke verder rijkt dan de grenzen van de wet, gaat het niet om bindende verplichtingen. Hoewel een MVO kader kan helpen voor bedrijven om de voor hun relevante ESG factoren te identificeren en te eerbiedigen, wat gestimuleerd wordt door verslaggeving, hoeft dit nog niet per se tot verandering te leiden. Het is een eerste stap in de goede richting, maar het daadwerkelijk voeren van een efficiënt beleid op dit gebied is wat uiteindelijk het meeste verschil kan maken in de waardecreatie van de onderneming in financiële, ecologische en sociale zin.

In dit artikel werd een algemene introductie gegeven met betrekking tot het onderwerp (internationaal) maatschappelijk verantwoord ondernemen. In diverse blogs zullen wij dieper op dit topic ingaan. Heb je na het lezen van dit stuk en de andere (I)MVO artikelen op de website hier nog vragen over? Neem dan op met advocatenkantoor Law & More. Onze advocaten zijn ervaren op het gebied van ondernemingsrecht en corporate governance en helpen u graag verder!

Wilt u weten wat Law & More als advocatenkantoor voor u kan betekenen?
Neem dan telefonisch contact op via +31 40 369 06 80 of ga naar de contact pagina voor meer informatie:

Duurzaamheidsrecht